چرا بازارهای موازی امن تر به نظر می رسند؟

این بی‌اعتمادی و ریسک بالایی که سرمایه گذاران در بازار سرمایه قائل هستند با وجود اینکه قیمت سهام شرکت‌ها نسبت به ۳ سال گذشته برخلاف وضعیت و ارزش دارایی ‌آن‌ها شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند، عمدتا ریشه در اتفاقاتی است که در چند سال اخیر در جهت تحمیل ریسک به بازار سرمایه دیده‌ایم.
شرایطی که در بازارهای دیگر به چشم نمی‌خورد و یا کمتر بوده است اما دائما سهامداران و سرمایه گذاران در بازار سرمایه با چالش‌هایی مواجه بودند که سودآوری شرکت‌ها را تحت تاثیر منفی قرارداده و به احتیاط بیشتر وادار می‌کرده است و برخلاف اینکه ارزش دارایی شرکت‌ها رشدهای قابل توجهی را در همین چند سال تجربه کردند اما به واسطه این که از منظر سودآوری، شرکت‌ها با محدودیت‌ها و فشارهای زیادی مواجه بودند نمی‌توانند بازدهی و سود متناسبی نسبت به دارایی‌هایشان ایجاد کنند تا بتوانند به همین واسطه بازدهی خوبی را در وضعیت قیمت سهام شرکت‌ها مشاهده کنند، چیزی که به نظر می‌رسد دیر یا زود اتفاق بیفتد اما صرفا نوع سیاست‌هایی که سیاست گذار داشته است می‌تواند این موضوع را به تاخیر بیندازد.
نرخ دلار نیمایی را داریم که شرکت‌ها ملزم هستند ارز خود را در آن بازار عرضه کنند و به وارد کننده‌ها ارز با آن نرخ تخصیص پیدا می‌کند اما با هزینه‌های جانبی که به آن‌ها تحمیل می‌شود نرخ موثر به نرخ بازار آزاد نزدیک می‌شود و صرفا از این طریق منفعتی را از جیب شرکت‌ها برداشت کرده و در جیب افرادی که هزینه‌های جانبی را تحمیل می‌کنند و واسطه‌هایی که این موضوعات را پیگیری و هدایت می‌کنند طبیعتا منفعت سهامداران و سرمایه گذاران به چالش کشیده می‌شود. از طرفی نرخ محصولاتی که با دلار نیمایی وارد کشور می‌شود در بازار با قیمت دلار آزاد به دست مشتری می‌رسد و عملا از جیب شرکت‌ها برداشته شده و هیچ اثر مثبتی به مصرف کننده نمی‌گذارد و یا اثر آن خنثی می‌شود.
وقتی برای نرخ خوراک چنین تصمیماتی را در شرایط پر رقابت منطقه‌ای که کشورها به دنبال افزایش درآمد و توسعه و جذب سرمایه گذار هستند می‌گیرند، درنتیجه رویکرد به شکلی است که سرمایه گذاران در ابهام قرار گرفته و سرمایه گذاری بلند مدت را پر مخاطره کرده و آن‌ها را تشویق می‌کنند سرمایه گذاری زیربنایی انجام ندهند. همچنین سرمایه‌های بزرگی از کشور خارج شده و صرف توسعه کشورهای اطراف می‌شود که موقعیت مناسبی برای سرمایه‌گذاری با حمایت دولت خود به وجود آورده‌اند.

• احسان رضاپور - مدیرعامل شرکت مولدسازی مدیرت دارایی تجارت
• شماره ۵۰۶ هفته نامه اطلاعات بورس